دلایل شگفت‌آور زمینه‌ساز همه‌گیری چاقی
تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۶۰۱۳۲
به گزارش تابناک، بررسی یک «موش شنی چاق» (Psammomys obesus) یک جونده ۲۰۰ گرمی که صدایی زیر دارد و در بیابان‌ها و نمکزارهای شمال آفریقا زندگی می‌کند، شواهدی دراین‌باره به دست می‌دهد. این موش با خوردن ساقه‌های یک گیاه شور روی به نام قلیا که تا حدودی شبیه به مارچوبه است، به زندگی خود ادامه می‌دهد.
ساقه‌های آب‌دار و گوشتی این گیاه پر از آب با غلظت بسیار بالای نمک در حد آب دریا است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بررسی‌های اخیر نشان داده‌اند که چرا موش شنی به خوردن ساقه‌های گیاه قلیا علاقه نشان می‌دهد، احتمالاً این رژیم پرنمک به این موش کمک می‌کند که مقادیر نسبت کمی کربوهیدرات را دریافت می‌کند به فروکتوز بدل کند. فروکتوز نوعی قند است که به‌طور طبیعی در میوه‌ها، عسل و برخی از سبزی‌ها یافت می‌شود.
این قند به این موش کمک می‌کند در منطقه‌ای غذا و آب شیرین بسیار کم یافت می‌شود، به حیات خود ادامه دهد. علت این است که فروکتوز باعث فعال شدن یک «کلید بقا» در بدن موش می‌شود که خوراک‌جویی، مصرف غذا و ذخیره کردن چربی و کربوهیدرات برای حفاظت در برابر کمبود غذا را در این حیوان برمی‌انگیزد.
اما هنگامی که این موش به اسارت درمی‌آید و غذای معمول موش صحرایی که حاوی ۵۰ درصد کربوهیدرات است، دریافت می‌کند، به‌سرعت دچار چاقی و دیابت می‌شود. اما اگر این موش سبزی‌های تازه حاوی مقدار کم کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای دریافت کند، لاغر باقی می‌ماند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند بسیاری از افرادی که رژیم غذایی معمول سبک غربی را مصرف می‌کنند، با وجودی که در وضعیت کمبود در دسترس بودن آب و غذا نیستند، درواقع وضعیتی مانند این موش شنی در اسارت پیدا می‌کنند. در این انسان‌ها هم به‌اصطلاح «کلید بقا» به‌طور مداوم فعال می‌ماند.
فروکتوز و رژیم غذایی
همان‌طور که گفته شد، فروکتوز که یک قند ساده است، نقشی کلیدی در فعال کردن این کلید بقا دارد که به تولید چربی در بدن می‌انجامد.
مقادیر کم فروکتوز مانند آنچه در میوه یافت می‌شود- مشکلی ایجاد نمی‌کند- بلکه مقادیر بسیار زیاد فروکتوز است که برای سلامت انسان‌ها مشکل ایجاد می‌کند. اغلب ما فروکتوز را از شکر سر میز و شربت ذرت با فروکتوز بالا (که بسیاری از مواد غذایی آماده اضافه می‌شود) دریافت می‌کنیم. این قندها با سازوکاری که در بالا ذکر شد، افراد را به خوردن غذای بیشتر ترغیب می‌کنند ک به اضافه‌وزن، تجمع چربی و وضعیت پیش‌دیابت منجر می‌شود.
خود بدن هم توانایی تولید فروکتوز دارد و بررسی‌ها نشان داده‌اند که این فروکتوز تولیدشده در بدن نیز ممکن است ایجاد چاقی را برانگیزد.
ازآنجایی‌که فروکتوز از قند ساده گلوکز ساخته می‌شود، هنگامی که قند خون که به صورت گلوکز است، بالا می‌رود، میزان تولید فروکتوز هم افزایش می‌یابد. این فرآیند هنگامی رخ می‌دهد که ما مقدار زیادی برنج، غلات، سیب‌زمینی و نان سفید می‌خوریم که کربوهیدرات‌هایی هستند که به‌سرعت گلوکز را وارد خون می‌کنند.
از طرف دیگر، تولید فروکتوز با کم‌آبی بدن بیشتر تحریک می‌شود و این امر به‌نوبه خود تولید چربی را بیشتر می‌کند.
چربی آب فراهم می‌کند
چربی در بدن دو نقش عمده دارد. نقش اول آن‌که کاملاً شناخته‌شده است، ذخیره کالری برای زمان‌ّ‌های بعدی است هنگامی غذا در دسترس نیست.
یک کارکرد عمده دیگر اما کمتر شنناخته شده چربی در بدن فراهم‌آوری أب است.
توجه داشته باشید که چربی حاوی آب نیست، اما هنگامی که تجزیه می‌شود، در بدن آب تولید می‌کند. مقدار تولیدشده آب به این طریق عمده است و تقریباً معادل چربی سوخته شده است. همچنین قابل‌توجه است که برخی حیوانات برای فراهم‌آوری آب در دوران‌های آب در دسترس نیست، به تجزیه چربی تکیه می‌کنند.
نقش کم‌آبی بدن در ایجاد چربی
نقش کم‌آبی بدن به عنوان عامل دخیل در چاقی را نباید دست کم گرفت. کم‌آبی بدن به‌طور رایجی پس از مصرف غذاهای شور رخ می‌دهد. هم کم‌آبی بدن و هم مصرف نمک به تولید فروکتوز و چربی در بدن می‌انجامد.
به همین علت است که سیب‌زمینی سرخ‌کرده شور به‌طور خاص چاق‌کننده است. نمک باعث یک وضعیت شبیه کم‌آبی در بدن می‌شود که تبدیل نشاسته موجود در سیب‌زمینی سرخ‌کرده را به فروکتوز ترغیب می‌کند.
به علاوه، بررسی‌ها نشان می‌دهند که اغلب افرادی که اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند به مقدار کافی آب نمی‌نوشند. این افراد به احتمال بسیار بیشتری نسبت به افراد لاغر ممکن است دچار کم‌آبی بدن شوند. از طرف دیگر مصرف نمک آنها هم بسیار بیشتر از افراد لاغر است.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که افراد دچار چاقی اغلب دارای میزان بالایی از وازوپرسین در خونشان هستند، هورمونی که به کلیه‌ها کمک می‌کند آب را در بدن نگهدارند و به این ترتیب حجم ادرار را تنظیم کنند.
اما بررسی‌ها اخیر نشان می‌دهند وازوپرسین یک نقش دیگر هم در بدن دارد و آن هم تحریک تولید چربی است.
برای کسی در معرض خطر کم‌آبی یا محرومیت غذایی است، وازوپرسین ممکن است یک نقش مثبت از لحاظ بقا داشته باشد. اما برای افرادی که در معرض این خطر نیستند، وازوپرسین باعث برانگیخته شدن اغلب اثرات سوخت‌وسازی زیادی فروکتوز می‌شود، از جمله اضافه‌وزن، تجمع چربی، کبد چرب و پیش‌دیابت.
نوشیدن آب بیشتر
آیا این یافته‌ها به این معنا است که نوشیدن آب بیشتر به کاهش وزن کمک می‌کند. گرچه کمتر به این موضوع تصریح می‌شود، اما پژوهش‌ها نشان داده‌آند دادن آب بیشتر به موش‌ها حتی در زمانی که رژیم غذایی پر از قند و چربی مصرف می‌کنند، افزایش وزن و ایجاد وضعیت پیش‌دیابت در آنها را کُند می‌کند
همچنین شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که اغلب افراد کمتر از حد لازم آب می‌نوشند و افزایش دریافت آب ممکن است به افراد چاق کمک کند که وزنشان را کم کنند. بنابراین مصرف هشت لیوان در آب در روز توصیه می‌شود. البته باید در نظر داشت که افرادی که دچار بیماری قلبی، کلیوی و کبدی هستند، باید مراقبت باشند که بیش‌ازحد هم آب مصرف نکنند تا دچار به‌اصطلاح «مسمومیت با آب» نشوند.
برای موش شنی و برای نیاکان ما که دچار کمبود غذا بودند، رژیم غذایی با مقدار بالای نمک و مصرف کم آب مزیتی شمرده می‌شود. اما زندگی کنونی ما دیگر اینگونه نیست. اقدامات ساده‌ای مانند نوشیدن بیشتر آب و کاهش دریافت نمک، راهبردهای ارزان، ساده و سالمی هستند که ممکن است به پیشگیری یا درمان چاقی کمک کنند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: سامانه سماح پیاده روی اربعین اربعین یوگنی پریگوژین گروه بریکس نمک چاقی سامانه سماح پیاده روی اربعین اربعین یوگنی پریگوژین گروه بریکس تولید فروکتوز نشان می دهند چربی در بدن رژیم غذایی کم آبی بدن بررسی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۶۰۱۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا ورزش باعث رشد قد می‌شود؟
هورمون رشد در طول شبانه روز به شکل ضربانی ترشح می‌شود و برخی محرک‌های فیزیولوژیک می‌توانند، ترشح هورمون رشد را تحریک کنند. دو تا از قوی‌ترین این محرک‌ها، ورزش و خواب هستند و هورمون رشد نقش‌های متفاوتی در طول زندگی دارد؛ از تاثیر روی رشد، بازیافت عضله، استخوان و کلاژن گرفته تا تنظیم جنبه‌های انتخابی عملکرد متابولیک شامل افزایش متابولیسم چربی و حفظ ترکیب بدنی سالم‌تر در آینده و ورزش‌های قدرتی و هوازی می‌توانند موجب افزایش قابل توجه ترشح هورمون رشد شوند و با افزایش شدت ورزش، ترشح بیشتر می‌شود.
اگر حجم ورزش بیش از توان فرد باشد، ابتدا دچار خستگی تمرینی می‌شود. متغیر‌های تکرار، زمان و شدت، حجم ورزش را تعیین می‌کنند و در صورتی که حجم زیاد در طول زمان ادامه یابد، فرد وارد مرحله بیش‌تمرینی و تغییرات هورمونی ناشی از آن و تاخیر رشد شود.
از سوی دیگر در برخی ورزش‌ها به ویژه ورزش‌های دارای دسته‌بندی وزنی یا ورزش‌های استقامتی یا ورزش‌هایی که زیبایی حرکات و نظر داوران و شکل بدنی ممکن است در امتیازدهی موثر باشند، تمایل ورزشکاران به کاهش وزن و کاهش درصد چربی بدن بیشتر است. بدین ترتیب، ورزشکاران ممکن است دچار کمبود نسبی انرژی شوند. این وضعیت در ابتدا در بانوان ورزشکار با عنوان سه گانه بانوان ورزشکار (اختلالات خورد و خوراک- آمنوره- پوکی استخوان) معرفی و در مشاهدات و مطالعات بعدی مشخص شد که تاثیرات کمبود انرژی، خیلی فراتر از این مثلث بوده و تغییرات هورمونی و عوارض آن در پسران هم قابل رویت است. بنابراین، نام آن به سندروم کمبود نسبی انرژی تغییر یافت و بدیهی است در ورزشکارانی که دچار این مشکل می‌شوند، رشد و بلوغ دچار اختلال می‌شود.
بر اساس این مطلب که از سوی لاله حاکمی، متخصص پزشکی ورزشی تهیه شده و از سوی فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته، آمده است: افرادی که بیش از اندازه ورزش می‌کنند و به اندازه ورزش مواد غذایی دریافت نمی‌کنند، غیر از بحث کمبود انرژی نسبی، دچار کمبود مواد مغذی می‌شوند و بدیهی است کمبود ریزمغذی‌ها و درشت مغذی‌ها می‌توانند در رشد اختلال ایجاد کنند.
در ورزشکاران در حال رشد که صفحات رشد باز و فعال هستند، وارد آمدن ضربات مکرر یا ضربه ناگهانی شدید ممکن است به این صفحات آسیب رسانده و متعاقب آن رشد طولی استخوان دچار مشکل شود. برخی فعالیت‌ها مثل پریدن از ارتفاع بالا روی سطوح سخت می‌تواند به صفحات رشد آسیب برساند و سطوح جاذب ضربه مثل تشک‌های فرود، ضربه وارد شده را به اندام بر نمی‌گردانند، اما فرود روی سطوح غیرجاذب موجب بازگشت نیرو به مفاصل و آسیب صفحات رشد می‌شود.
در بلوغ جسمی، عمدتا تمرکز بر هورمون‌های جنسی و برای شروع عادت ماهیانه نیاز به سطح مشخصی از درصد چربی بدن است. چربی‌های بدن، حاوی آروماتاز هورمون‌های جنسی بوده و تبدیل استروئید‌های مردانه را تسریع می‌کنند. ورزش، موجب کنترل وزن و درصد چربی بدن شده و از بلوغ زودرس جلوگیری می‌کند. با توجه به اینکه صفحات رشد به دنبال بلوغ بسته می‌شوند، ممکن است در بلوغ زودرس ابتدا یک رشد جهشی نسبت به همسالان دیده شود، اما در نهایت، قد این افراد کوتاه‌تر خواهد ماند. این مشکلی است که در مصرف استروئید‌های آنابولیک در سنین نوجوانی نیز اتفاق می‌افتد. همان طور که می‌دانید، استروئید‌های آنابولیک از دسته S ۱ در لیست ممنوعه دوپینگ قرار دارند و علاوه بر تاثیرات گوناگون مخرب دیگر، این دارو‌ها موجب بلوغ زودرس و بسته شدن زودرس صفحات رشد در نوجوانان و کوتاه ماندن قد در بزرگسالی می‌شوند.
بدیهی است که برای بلوغ اجتماعی و روانی، ارتباطاتی که در ورزش تشکیل می‌شود از یک سو و احساس عزت و اعتماد به نفسی که فعالیت‌های ورزشی به ارمغان می‌آورد از سوی دیگر، بالندگی و بلوغ را تسهیل می‌کند و مراقبت سازمانی و خانوادگی، آموزش مهارت «نه گفتن» و هدایت ورزشکاران نوجوان به محیطی عاری از دارو و دوپینگ از اصول پیشگیری از صدمات اجتماعی در دوران بلوغ است و محیط‌های ورزشی از این مهم مستثنا نیست.
منبع: ایسنا
tags # اخبار پزشکی سایر اخبار
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»